Rijd je weleens door een onbekende stad in het buitenland en merk je dat je plots wordt gewaarschuwd dat je te hard rijdt en dan nog voordat je het verkeersbord hebt gezien? Dat is geen magie, maar technologie. Dit noem je het Europese snelheidswaarschuwingssysteem, ook wel bekend als Intelligent Speed Assistance (ISA). In alle auto’s met een bouwjaar vanaf 2024 is dit veiligheidssysteem verplicht die in de EU worden verkocht. Maar hoe werkt dit systeem precies?
Wat doet een snelheidswaarschuwingssysteem?
Het doel van een snelheidswaarschuwingssysteem is eenvoudig, namelijk de bestuurder informeren wanneer de maximumsnelheid wordt overschreden. Het systeem grijpt niet automatisch in zoals een snelheidsbegrenzer, maar geeft een visuele of auditieve waarschuwing. Denk bijvoorbeeld via een pieptoon of een melding op het dashboard. Het idee hierachter is de verkeersveiligheid. Uit onderzoek blijkt dat snelheidsaanpassingen een grote invloed hebben op het aantal ongevallen. Minder snelheid betekent meer controle en minder impact bij een botsing.
De technologie erachter: GPS en kaartdata
De kern van het systeem bestaat uit GPS-technologie gecombineerd met digitale kaartinformatie. De auto bepaalt voortdurend zijn exacte positie via satellieten. Deze positie wordt vergeleken met digitale kaarten die informatie bevatten over de geldende snelheidslimieten op dat weggedeelte.
Veel moderne auto’s gebruiken daarnaast camera’s om snelheidsborden te herkennen via beeldherkenning. De data uit GPS en camerabeelden worden gecombineerd. Als bijvoorbeeld een tijdelijk snelheidsbord, door wegwerkzaamheden, wordt gedetecteerd dat afwijkt van de kaartdata dan krijgt dat prioriteit. Zodra de snelheid hoger is dan de toegestane limiet, krijgt de bestuurder een waarschuwing.
De Europese Unie heeft gekozen voor een standaard systeem, zodat auto’s van elk merk en uit elk land met dezelfde basisprincipes werken. Dat betekent dat een bestuurder die in Frankrijk rijdt dezelfde type waarschuwingen krijgt als in Nederland of Duitsland. Om dit mogelijk te maken, wordt er gewerkt met gestandaardiseerde kaarten en satellietsystemen zoals Galileo; de Europese tegenhanger van GPS. Deze zorgen voor een nauwkeurige positiebepaling tot op enkele centimeters.
Zelflerende systemen
De nieuwste generaties snelheidswaarschuwingssystemen gaan nog een stap verder. Dankzij kunstmatige intelligentie als AI, leren ze van eerder gemaakte ritten. Bijvoorbeeld:
- Ze herkennen patronen in foutieve kaartdata.
- Ze passen waarschuwingen aan het rijgedrag van de bestuurder aan. Denk bijvoorbeeld aan minder storende piepjes bij kleine overschrijdingen.
- Het is zelfs mogelijk dat ze tijdelijke verkeerssituaties voorspellen, zoals wegwerkzaamheden die regelmatig terugkeren.
Voor de meeste automobilisten is het systeem vooral een handig geheugensteuntje. Zeker in landen met wisselende snelheidslimieten of in stedelijke gebieden helpt ISA om boetes te voorkomen en veiliger te rijden. Bovendien kun je in de meeste auto’s de intensiteit van de waarschuwingen aanpassen of het systeem tijdelijk uitschakelen. De kans bestaat overigens wel dat de EU in de toekomst mogelijk beperkingen stellen aan deze optie.
Europese snelheidswaarschuwingssystemen zijn dus meer dan een handige gadget. Ze combineren GPS, kaartdata en cameratechnologie om bestuurders bewuster te maken van hun snelheid. En dat alles voor één doel, en dat is een veiliger verkeer voor elke weggebruiker.
ISA: vanaf 2024 standaard in nieuwe auto’s
De EU heeft besloten dat alle nieuwe auto’s vanaf bouwjaar 2024 standaard uitgerust moeten zijn met ISA. Dat betekent dat elke auto die vanaf dat jaar de fabriek verlaat een systeem aan boord heeft dat bestuurders helpt de maximumsnelheid aan te houden. Het systeem is dus ontworpen om je te waarschuwen wanneer je te hard rijdt. Het grijpt niet in door de snelheid automatisch te beperken, tenzij je auto over een aanvullende snelheidsbegrenzer beschikt.
Het werkt als het ware als een onzichtbare co-piloot. Een subtiel signaal, een piepje of een melding op het dashboard helpt je bewust te blijven van je snelheid. Voor auto’s met een bouwjaar vanaf 2024 is ISA dus geen luxe meer, maar een standaard veiligheidsvoorziening. Het systeem combineert signalen van satellieten, digitale kaarten en slimme camera’s om je als bestuurder te waarschuwen wanneer je te hard rijdt.
Is ISA uit te schakelen?
Helaas (voor sommigen) is het ISA systeem niet volledig uit te schakelen. Het uitschakelen van Intelligent Speed Assistance hangt af van het type systeem en de regelgeving. Volgens de EU-verordening die ISA verplicht stelt voor auto’s met een bouwjaar vanaf 2024 zijn auto’s uitgerust met ‘opt-out’-mogelijkheden voor de bestuurder. Dat betekent dat je het systeem slechts tijdelijk mag uitschakelen. Bijvoorbeeld wanneer je zelf de controle wilt behouden in bepaalde situaties. Na een tijdje schakelt ISA automatisch weer in. Er zijn twee verschillende soorten ISA:
- Advisory ISA: Geeft alleen waarschuwingen door middel van een pieptoon of dashboardmelding. Deze zijn bijna altijd uit te schakelen, omdat ze niet ingrijpen in het accelereren.
- Supportive/intervening ISA: Dit type ISA kan het motormanagement of de gaspedaalrespons aanpassen om overschrijding te beperken. Deze systemen kunnen vaak niet volledig en permanent uitgeschakeld worden, maar je kunt ze meestal wel tijdelijk verminderen of negeren.
Emergency Assist / Emergency Stop Assist
Naast de waarschuwingen die je krijgt wanneer je je niet aan de snelheid houdt, bestaat er ook een systeem die ingrijpt wanneer de bestuurder niet meer reageert. Denk bijvoorbeeld aan onwel worden, in slaap vallen of het verliezen van bewustzijn.
Zodra het systeem vaststelt dat er geen reactie komt op de aangegeven waarschuwingen, dan neemt de auto gecontroleerd de besturing over. Er volgt geen plotselinge ingreep, maar een rustige en geprogrammeerde handeling. De auto vermindert geleidelijk aan de snelheid, zodat het verkeer achter je de situatie tijdig kan inschatten. De knipperlichten gaan automatisch aan om andere bestuurders te laten weten dat er iets aan de hand is. Het systeem stuurt de auto vervolgens naar de veiligste positie op de rijbaan. Meestal de rechterzijde van de rijbaan of de vluchtstrook, zodat het voertuig stil komt te staan zonder andere voertuigen te hinderen.
In sommige moderne voertuigen wordt direct het Europees noodoproepsysteem (eCall) geactiveerd. Dit systeem belt automatisch de hulpdiensten, deelt de exacte locatie van de auto en meldt dat er mogelijk een medische noodsituatie is.
Overzicht automerken en de ervaringen
Het verschilt per automerk welke assistentie er mogelijk is. Hieronder vindt je een overzicht van een aantal populaire automerken waar dit veiligheidssysteem bij voorkomt en hoe eigenaren dit ervaren.
Volkswagen/Audi/Škoda/SEAT
In veel modellen van Volkswagen, Audi, Skoda en SEAT werkt ISA via een combinatie van GPS, digitale kaarten en cameradetectie van verkeersborden. Dit betekent dat je auto precies weet welke maximumsnelheid geldt en je waarschuwt als je te hard rijdt. Vooral in onbekende steden of op buitenlandse wegen helpt ISA om niet per ongeluk de snelheid te overschrijden.
Het systeem kan subtiel herinneren aan snelheidslimieten, zodat boetes en risico’s op ongelukken worden verminderd. Sommige bestuurders merken dat de auto soms te scherp reageert, bijvoorbeeld wanneer een verkeersbord van een parallelle baan wordt opgepikt of wanneer tijdelijke borden worden gebruikt. In die gevallen kan het piepje of het dashboardalarm als storend worden ervaren.
Toch is het algemene gevoel positief: ISA wordt gezien als een betrouwbare assistent die je helpt veiliger te rijden. Vooral tijdens lange ritten of in druk verkeer. Naast snelheidswaarschuwingen hebben veel modellen ook Emergency Assist aan boord. Dit systeem is ontworpen om in te grijpen wanneer de bestuurder niet meer reageert, bijvoorbeeld bij onwel worden of in slaap vallen.
Mercedes‑Benz
Mercedes‑Benz staat bekend om zijn focus op veiligheid en innovatieve technologie. Een van de meest indrukwekkende functies in moderne modellen is het Active Emergency Stop Assist-systeem. Dit systeem gaat een stap verder dan gewone rijhulpsystemen. Het voertuig kan namelijk ingrijpen wanneer de bestuurder niet meer in staat is te reageren.
Het systeem werkt vaak in combinatie met Active Steering Assist waardoor de auto niet alleen kan remmen, maar ook de besturing kan overnemen. Het systeem controleert continu stuurbewegingen, pedaalgebruik en andere signalen om te bepalen of de bestuurder alert is. Gebruikers van Mercedes‑Benz modellen geven aan dat Active Emergency Stop Assist een groot gevoel van veiligheid biedt. Vooral op lange ritten of bij vermoeidheid. Het systeem voelt betrouwbaar en grijpt in op het juiste moment, zonder onverwachte bewegingen.
Volvo
Volvo staat al decennia bekend om zijn veiligheidsinnovaties. Het Emergency Stop Assist-systeem is daar een uitstekend voorbeeld van. Dit systeem is onderdeel van het Pilot Assist-pakket wat semi-autonome rijhulpfuncties combineert voor een veiligere rit. Bestuurders van Volvo-modellen geven aan dat Emergency Stop Assist een groot veiligheidsgevoel biedt, vooral op lange snelwegritten of bij vermoeidheid. Met Emergency Stop Assist in combinatie met Pilot Assist biedt Volvo een veiligheidsnet voor noodgevallen. De auto kan zelfstandig afremmen en veilig tot stilstand komen binnen de rijstrook, zelfs als de bestuurder niet meer reageert.
Tesla
Vrijwel alle Tesla-modellen zijn uitgerust met geavanceerde rijhulpsystemen die bestuurders ondersteunen in noodsituaties. Functies zoals Automatic Emergency Braking en Lane Departure Avoidance zorgen ervoor dat de auto zelfstandig kan reageren als de bestuurder niet adequaat reageert. Sensoren en camera’s monitoren voortdurend de omgeving en de bestuurder.
Bij mogelijke ongevallen of verminderde alertheid klinkt eerst een waarschuwing. Blijft reactie uit, dan remt de auto af of corrigeert de rijbaan om veilig te blijven. In combinatie met Tesla’s Autopilot kan de auto gedeeltelijk sturen en afremmen totdat een veilige situatie is bereikt. Tesla-eigenaren waarderen de snelle en duidelijke reactie, vooral bij plotselinge obstakels of vermoeidheid. Slechts enkele Tesla-bestuurders merken dat het systeem soms te vroeg reageert in complexe verkeerssituaties.
Wist je dat je ook een milieusticker nodig hebt, ondanks dat het een heel jong voertuig betreft met nauwelijks uitstoot? Vraag daarom tijdig je milieustickers voor Europa aan, zodat je onbezorgd en veilig op pad kunt.
